Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Bilgi Paketi

Programlar Hakkında Bilgi

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ / TİB507 - TEMEL İSLAM BİLİMLERİ(YÜKSEK LİSANS)

Kodu: TİB507 Adı: TEFSİR TARİHİ Teorik+Uygulama: 3+0 AKTS: 6
Sınıf/Yarıyıl 1 / Güz
Ders Düzeyi Yükseklisans
Ders Türü Seçmeli
Bölümü TEMEL İSLAM BİLİMLERİ(YÜKSEK LİSANS)
Ön Koşul Dersleri Yok
Öğretim Sistemi Örgün
Ders Süresi 14 Hafta
Öğretim Elemanı MEHMET KILIÇARSLAN (mkilicarslan@nevsehir.edu.tr)
Diğer Öğretim
Elemanı/Elemanları
HACI MEHMET SOYSALDI,
Öğretim Dili Türkçe
Sınıf Dışı Uygulama/Staj Yok
Dersin Amacı
Bu dersin amacı öğrencinin tefsirin doğuşu, gelişimi, geçirdiği safhalar ve tefsir ekolleri hakkında genel bilgi sahibi olmasını; meşhur müfessirleri ve tefsirlerini tanımasını ve günümüz tefsir çalışmaları hakkında bilgi edinmesini sağlamaktır..

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) ODY
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler:
DÖÇ-1 Öğrenciler, ilk dönemlerden günümüze kadar yapılan Kur’an yorumları hakkında ana hatlarıyla bilgi elde eder. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-2 Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
PÇ-3 Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
PÇ-14 Alanıyla ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular ve duyurulması aşamalarında bilimsel, kültürel, sanatsal, toplumsal ve etik değerleri gözeterek denetler ve bu değerleri anlatır.
Yazılı Sınav
DÖÇ-2 Öğrenciler müfessirler, tefsirleri ve metotları, tefsir süreci ve tefsir gelenekleri hakkında tarihsel birikim elde eder. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-2 Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
PÇ-3 Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
PÇ-6 Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır.
PÇ-14 Alanıyla ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular ve duyurulması aşamalarında bilimsel, kültürel, sanatsal, toplumsal ve etik değerleri gözeterek denetler ve bu değerleri anlatır.
Yazılı Sınav
DÖÇ-3 Öğrenciler klasik ve çağdaş tefsir ekolleri hakkında ana hatlarıyla bilgi sahibi olur. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-2 Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
PÇ-3 Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
PÇ-5 Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlar, çözümler ve yeni bilgiler oluşturur.
PÇ-7 Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür.
PÇ-14 Alanıyla ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular ve duyurulması aşamalarında bilimsel, kültürel, sanatsal, toplumsal ve etik değerleri gözeterek denetler ve bu değerleri anlatır.
Yazılı Sınav
PÇ: Bölüm program çıktıları
ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi

Dersin İçeriği
1- Tefsirin Doğuşu ve Tedvini 2- İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri: İbn Ebî Hâtim Örneği 3- Dilbilimsel Tefsir 4- Tefsirde Bir Kaynak İncelemesi: Salebî Tefsirindeki Mukatil Rivayetleri 5- Fıkhî Tefsir 6- Mezhebî Tefsir 7- İşari Tefsir 8- Osmanlı Geleneğinde Tefsir 9- Muhtemel Vize Haftası 10- Bilimsel Tefsir 11- İctimai Tefsir 12- Modernist (Çağdaşçı Tefsir). 13- Cumhuriyet Türkiyesi’nde Meal ve Tefsir Faaliyetleri. 14- Tefsir Tarihi Yazımı ve Problemleri.
Haftalık Detaylı Ders İçeriği
Hafta Detaylı İçerik Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1 Kur´an Tarihi, tefsir metodu Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
2 Tefsirin Niteliği, Tefsirdeki Farklı yaklaşımların sebebi Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
3 Tefsirin Doğuşu ve Gelişmesi Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
4 Tabiun Tefsiri, Tefsirin Tedvini Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
5 Mevzii Tefsir Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
6 Mevzii Tefsir Örnekleri Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
7 Mevzii Tefsir Örnekleri Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
8 Ara Sınav
9 Dirayet Tefsirleri Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
10 Dirayet Tefsiri Örnekleri Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
11 Mevdui Tefsir Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
12 Mezhebi Tefsirler Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
13 Fıkhi, İlmi Tefsirler Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
14 İçtimai Tefsirler Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
15 Modernist Tefsirler Anlatma Yöntemi-Soru Cevap
16 Final Sınavı
Ders Kitabı / Yardımcı Kitap
1 3- Prof. Dr. Muhsin Demirci, Tefsir Tarihi, İFAV Yayınlan, İstanbul, 2014.
2 İsmail Çalışkan, Tefsir Tarihi, Ankara Okulu Yayınları
Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri
1.Muhsin Demirci, Tefsir Tarihi, İstanbul: MÜİFV Yayınları, 2010. 2.Mehmet Akif Koç, İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri: İbn Ebî Hâtim, Kitâbiyât, Ankara 2003. 3.Mustafa Karagöz, Dilbilimsel Tefsir ve Kur’an’ı Anlamaya Katkısı, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2010. 4.Mehmet Akif Koç, Tefsirde Bir Kaynak İncelemesi, Kitâbiyât, Ankara 2005. 5.Mevlüt Güngör, Kur’an Tefsirinde Fıkhî Tefsir Hareketi ve İlk Fıkhî Tefsir, İstanbul: Kur’an Kitaplığı, 1996. 6.Mustafa Öztürk, Kur’an’ın Mutezilî Yorumu: Ebû Müslim el-İsfahânî Örneği, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2004 7.Yunus Emre Gördük, Tarihsel ve Metodolojik Açıdan İşari Tefsir, İstanbul: İnsan Yayınları, 2013. 8.Mustafa Öztürk, Osmanlı Tefsir Mirası, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012. 9.Celal Kırca, Kur’an ve Modern Bilimler, İstanbul: Marifet Yayınları, 1981. 10.Orhan Atalay, 20. Yüzyıl Tefsir Akımı -İçtimâî Tefsir-, İstanbul: Beyan Yayınları, 2004. 11.İsmail Albayrak, Klasik Modernizmde Kur’an’a Yaklaşımlar, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2004. 12.Mustafa Öztürk, Cumhuriyet Türkiyesi’nde Meal ve Tefsirin Serencamı, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012. 13.Mustafa Karagöz, Tefsir Tarihi Yazımı ve Problemleri, Araştırma Yayınları, Ankara 2012.

Ölçme Yöntemi
Yöntem Hafta Süre (Saat) Katkı(%)
Ara Sınav 8 1 40
Diğer Ölçme Yöntemleri
1.Sözlü Sınav
2.Kısa Sınav (Quiz)
3.Laboratuvar Sınavı
4.Sunum
5.Rapor
6.Seminer
7.Performans Ödevi
8.Dönem Ödevi
9.Proje
Final Sınavı 16 1 60

Öğrenci İş Yükü
İşlem Adı Haftalık Saat Sayı İş Yükü
Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) 3 14 42
Sınıf Dışı Çalışma
       a) Okuma 4 14 56
       b) İnternette/Kütüphanede Tarama 3 10 30
       c) Performans Ödevi 0
       d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama 2 2 4
       e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama 3 2 6
Sözlü Sınav 0 0 0
Kısa Sınav (Quiz) 0 0 0
Laboratuvar Sınavı 0 0 0
Ara Sınav İçin Hazırlık 5 4 20
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı İçin Hazırlık 5 4 20
Final Sınavı 1 1 1
0
0
Toplam İş Yükü 180