Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Bilgi Paketi

Programlar Hakkında Bilgi

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ / TİB516 - TEMEL İSLAM BİLİMLERİ(YÜKSEK LİSANS)

Kodu: TİB516 Adı: İSLAM MEZHEPLERİ TARİHİNE GİRİŞ Teorik+Uygulama: 3+0 AKTS: 6
Sınıf/Yarıyıl 1 / Bahar
Ders Düzeyi Yükseklisans
Ders Türü Seçmeli
Bölümü TEMEL İSLAM BİLİMLERİ(YÜKSEK LİSANS)
Ön Koşul Dersleri Yok
Öğretim Sistemi Örgün
Ders Süresi 14 Hafta
Öğretim Elemanı ABDULLAH NAMLI (abdnamli@nevsehir.edu.tr)
Diğer Öğretim
Elemanı/Elemanları
ABDULLAH NAMLI,
Öğretim Dili Türkçe
Sınıf Dışı Uygulama/Staj Yok
Dersin Amacı
Bu dersin amacı; İlk dönem İslam Mezhepleri ve günümüzde yaşayan dinî-siyasi İslam mezhepleri hakkında temel bilgiler vermek, dini farklılaşmaların sebepleri hakkında bilgi sahibi olmaktır.

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) ODY
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler:
DÖÇ-1 İslam Mezheplerinin tarifi, konusu ve gayesini tanımlayabilir. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-7 Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür.
PÇ-8 Alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir.
Yazılı Sınav
DÖÇ-2 Tarihi süreçte ortaya çıkan temel İslam mezhepleri tanıyabilir. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-8 Alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir.
Yazılı Sınav
DÖÇ-3 Mezheplerin önemli temsilcileri ve eserlerini bilebilir. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-3 Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
Yazılı Sınav
DÖÇ-4 Beşeri tezahürler olan mezhepleri tarafsız ve bilimsel bir yaklaşımla değerlendirebilir. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-3 Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
PÇ-8 Alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir.
Yazılı Sınav
DÖÇ-5 Mezhebî fikirlerin oluşumundaki sosyal, kültürel dini ve siyasi unsurları açıklayabilir. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-8 Alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir.
Yazılı Sınav
DÖÇ-6 Mezheplerin İslam düşüncesine katkılarını değerlendirebilir. PÇ-1 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.
PÇ-8 Alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir.
Yazılı Sınav
PÇ: Bölüm program çıktıları
ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi

Dersin İçeriği
Mezhepler Tarihinin tanımı, konusu, amacı, metodu; Temel kavramlar ve kaynaklar; mezheplerin ortaya çıkış sebepleri ve teşekkül süreçleri, temel görüşleri, alt kolları, yayıldıkları bölgeler, etkileri ve İslam düşüncesine katkıları işleencektir.
Haftalık Detaylı Ders İçeriği
Hafta Detaylı İçerik Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1 İslam Mezhepleri Tarihi dersinin amacı, sahası, metodu, bazı kavramlar Anlatım
2 Klasik mezhepler tarihi kaynakları ve özellikleri, Mezheplerin tasnifi Anlatım
3 İlk ihtilaflar ve mezheplere ayrılmaya yol açan sebepler Anlatım
4 Hariciler, İbadiyye, siyasi ve itikadi bazı görüşleri Anlatım
5 Şia ve Zeydiyye; temel siyasi ve itikadi görüşleri Anlatım
6 Mürcie ve Mu'tezile Anlatım
7 Ehli's-Sünnet ve'l-cemaat; Selef-i Sâlihîn, Mâtürîdiyye ve Eş’ariyye Anlatım
8 Ara Sınav
9 İsmailiyye ve İmamiyye Anlatım
10 Nusayrilik, temel siyasi ve itikadi görüşleri Anlatım
11 Dürzilik temel siyasi ve itikadi görüşleri Anlatım
12 Yezidilik, temel siyasi ve itikadi görüşleri Anlatım
13 Kadiyanilik, temel siyasi ve itikadi görüşleri Anlatım
14 Vehhabilik temel siyasi ve itikadi görüşleri Anlatım
15 Bahailik, temel siyasi ve itikadi görüşleri Anlatım
16 Final Sınavı
Ders Kitabı / Yardımcı Kitap
1 Öz, Mustafa. Başlangıçtan Günümüze İslam Mezhepleri Tarihi. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2014.
2 Kutlu, Sönmez-Onat, Hasan (Ed.). İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları, 2016.
3 Toprak, Süleyman-Gölcük Şerafeddin. Kelam, Tarih Ekoller Problemler. Konya: Tekin Kitabevi, 2019.
4 Bağdadî, Abdulkâhir. el-Fark Beyne’l-Fırak. thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. Sayda-Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye, 1995.
5 Çetin, Maksut-Batur, Muhammet Raşit ed. İslam Mezhepleri Tarihi. İstanbul: Lisans Yayıncılık, 2023.
6 Bulut, Halil İbrahim. İslam Mezhepleri Tarihi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2016.
Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri
Ders Kitabı

Ölçme Yöntemi
Yöntem Hafta Süre (Saat) Katkı(%)
Ara Sınav 8 1 40
Diğer Ölçme Yöntemleri
1.Sözlü Sınav
2.Kısa Sınav (Quiz)
3.Laboratuvar Sınavı
4.Sunum
5.Rapor
6.Seminer
7.Performans Ödevi
8.Dönem Ödevi
9.Proje
Final Sınavı 16 1 60

Öğrenci İş Yükü
İşlem Adı Haftalık Saat Sayı İş Yükü
Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) 3 14 42
Sınıf Dışı Çalışma
       a) Okuma 5 10 50
       b) İnternette/Kütüphanede Tarama 4 10 40
       c) Performans Ödevi 0
       d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama 3 2 6
       e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama 0
Sözlü Sınav 0
Kısa Sınav (Quiz) 0
Laboratuvar Sınavı 0
Ara Sınav İçin Hazırlık 4 5 20
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı İçin Hazırlık 4 5 20
Final Sınavı 1 1 1
0
0
Toplam İş Yükü 180