|
|||||
Sınıf/Yarıyıl | 2 / Bahar | ||||
Ders Düzeyi | Lisans | ||||
Ders Türü | Zorunlu | ||||
Bölümü | ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ | ||||
Ön Koşul Dersleri | Yok | ||||
Öğretim Sistemi | Örgün | ||||
Ders Süresi | 14 Hafta | ||||
Öğretim Elemanı | NEŞE ERENOĞLU (neseerenoglu@nevsehir.edu.tr) | ||||
Diğer Öğretim Elemanı/Elemanları |
|||||
Öğretim Dili | Türkçe | ||||
Sınıf Dışı Uygulama/Staj | Yok | ||||
Dersin Amacı | |||||
Türkçenin söz varlığına hâkimiyet sağlamak, kelime gruplarının yapı ve işlev özelliklerini öğretmek; cümle kavramını, Türkçede cümlenin kurucu unsurlarını ve anlatım imkânlarını öğretmek; dilin doğru kullanımını benimsetmek. |
Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) | PÇ | ODY | |
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: | |||
DÖÇ-1 | Biçim ve anlam yönünden doğru cümleler kurmanın yollarını öğrenir. |
PÇ-3 Dil kavramını her yönüyle bilir, dilin incelenme yöntem ve disiplinlerini (dil bilimi, dil bilgisi, filoloji) tanır ve çağdaş dil bilimi verileriyle Türk dilini inceleyebilir. PÇ-7 Çağdaş Türk lehçelerinde farklı alfabelerle (Latin, Kiril, Arap vd.) yazılmış metinleri okuyabilir, açıklayabilir ve dil yönünden inceleyebilir. PÇ-15 İlgi alanında veya toplumun diğer kesimleriyle sözlü ve yazılı iletişim olanaklarını kullanarak profesyonel düzeyde iletişim kurabilir ve böylece sahip olduğu bilimsel bilgiyi açık ve yetkin biçimde aktarabilir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-2 | Türkçede cümle kuruluşuna katılan öğeleri yapı ve işleyiş özelliklerine bağlı olarak tanıyıp ayırt edebilecekler. |
PÇ-3 Dil kavramını her yönüyle bilir, dilin incelenme yöntem ve disiplinlerini (dil bilimi, dil bilgisi, filoloji) tanır ve çağdaş dil bilimi verileriyle Türk dilini inceleyebilir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-3 | Cümleyi bir anlatım birimi olarak algılayarak daha küçük ve büyük birimleri düzenleyebilecekler. |
PÇ-3 Dil kavramını her yönüyle bilir, dilin incelenme yöntem ve disiplinlerini (dil bilimi, dil bilgisi, filoloji) tanır ve çağdaş dil bilimi verileriyle Türk dilini inceleyebilir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-4 | Anlatım bozukluğuna yol açmayacak şekilde metin oluşturabilecekler. |
PÇ-3 Dil kavramını her yönüyle bilir, dilin incelenme yöntem ve disiplinlerini (dil bilimi, dil bilgisi, filoloji) tanır ve çağdaş dil bilimi verileriyle Türk dilini inceleyebilir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-5 | Türkçenin nasıl doğru kullanılacağını öğretebilecek |
PÇ-3 Dil kavramını her yönüyle bilir, dilin incelenme yöntem ve disiplinlerini (dil bilimi, dil bilgisi, filoloji) tanır ve çağdaş dil bilimi verileriyle Türk dilini inceleyebilir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-6 | Kelime grupları açısından Türkiye Türkçesi ile diğer Çağdaş Türk Lehçelerini karşılaştırabilir. |
PÇ-3 Dil kavramını her yönüyle bilir, dilin incelenme yöntem ve disiplinlerini (dil bilimi, dil bilgisi, filoloji) tanır ve çağdaş dil bilimi verileriyle Türk dilini inceleyebilir. PÇ-7 Çağdaş Türk lehçelerinde farklı alfabelerle (Latin, Kiril, Arap vd.) yazılmış metinleri okuyabilir, açıklayabilir ve dil yönünden inceleyebilir. PÇ-10 Çağdaş Türk lehçeleri ve edebiyatlarının tarihî dönemlerine ait eserleri ve yazarları bilir, bu metinleri inceler, yorumlar ve karşılaştırarak tartışabilir. |
Yazılı Sınav |
PÇ: Bölüm program çıktıları ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi |
Dersin İçeriği | ||
Türkiye Türkçesinin söz diziminin (kelimelerin, kelime gruplarının cümle ve söz içindeki görevlerinin, birbirleriyle olan ilişkilerinin, sıralanışlarının ve cümle türlerinin) edebî metinlerden seçilmiş örneklerden hareketle incelenmesi. | ||
Haftalık Detaylı Ders İçeriği | ||
Hafta | Detaylı İçerik | Öğretim Yöntem ve Teknikleri |
1 | Söz dizimi, dillerin söz dizimi özelliklerine göre sınıflandırılması, söz dizimi alanında yapılan çalışmaların niteliği, söz dizimi alanının birimleri. | Anlatma yöntemi |
2 | Cümle; tanımı, özellikleri, Türkçede cümle konusunun ele alınışı (öğelerin ele alınışı ve adlandırılması) | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
3 | Cümlenin asıl öğeleri. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
4 | Cümlenin yardımcı öğeleri. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
5 | Cümle türleri yapı bakımından cümlelerin belirlenmesi, Türkçede birleşik cümle problemi. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
6 | Birleşik cümle çeşitleri, yapı ve çözümlenme yöntemleri. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
7 | Yüklemlerine göre cümle çeşitleri | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
8 | Ara Sınav | |
9 | Anlamlarına göre cümle çeşitleri | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
10 | Cümle çözümleme yöntemleri; çözümlemede uygulama basamakları, görev ismine göre kurucu öge çözümleme yöntemi, ayraçlama-dizim ağacı oluşturma yöntemleri. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
11 | Seçilmiş metinler üzerinde yapı ve anlam bakımından cümle ve metin incelemeleri; cümleden büyük birlikler ve ele alınışları, metin kavramı içinde cümlenin rolü. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
12 | Cümlede anlam ve anlatım; anlam çeşitleri; üslup ve içerik, anlamın üslup ve içerikte belirleyici oluşu, anlatımda öznellik ve nesnellik; aktarma, doğrudan ve dolaylı anlatım cümleleri. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
13 | Anlatımda karşılaştırma, tanımlama, değerlendirme, yorum, öneri, ön yargı, varsayım, isteklilik, sebep-sonuç, nezaket, hakaret, emir cümleleri, cümle üretme çalışmaları. | Anlatma yöntemi, örnek uygulama çalışmaları |
14 | Seçilmiş metinler üzerinde yapı ve anlam bakımından cümle ve metin incelemeleri. | Örnek uygulama çalışmaları |
15 | Seçilmiş metinler üzerinde yapı ve anlam bakımından cümle ve metin incelemeleri. | Örnek uygulama çalışmaları |
16 | Final Sınavı | |
Ders Kitabı / Yardımcı Kitap | ||
1 | ÖZKAN, Mustafa, Veysi Sevinçli, Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, Akademi Yay., 2011. | |
2 | KARAHAN, Leyla, Türkçenin Söz Dizimi, Akçağ Yay., Ankara, 2004. | |
3 | DELİCE, H.İ., Türkçe Söz Dizimi, Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2003. | |
4 | KARAAĞAÇ, Günay, Türkçenin Söz Dizimi, Kesit Yay., 2009. | |
Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri | ||
Bilgisayar, kitaplar, projeksiyon, CD. |
Ölçme Yöntemi | |||
Yöntem | Hafta | Süre (Saat) | Katkı(%) |
Ara Sınav | 8 | 1 | 40 |
Diğer Ölçme Yöntemleri | |||
1.Sözlü Sınav | |||
2.Kısa Sınav (Quiz) | |||
3.Laboratuvar Sınavı | |||
4.Sunum | |||
5.Rapor | |||
6.Seminer | |||
7.Performans Ödevi | |||
8.Dönem Ödevi | |||
9.Proje | |||
Final Sınavı | 16 | 1 | 60 |
Öğrenci İş Yükü | |||
İşlem Adı | Haftalık Saat | Sayı | İş Yükü |
Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) | 3 | 14 | 42 |
Sınıf Dışı Çalışma | |||
a) Okuma | 2 | 14 | 28 |
b) İnternette/Kütüphanede Tarama | 2 | 3 | 6 |
c) Performans Ödevi | 0 | ||
d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama | 0 | ||
e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama | 0 | ||
Sözlü Sınav | 0 | ||
Kısa Sınav (Quiz) | 0 | ||
Laboratuvar Sınavı | 0 | ||
Ara Sınav İçin Hazırlık | 2 | 3 | 6 |
Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
Final Sınavı İçin Hazırlık | 2 | 3 | 6 |
Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
0 | |||
0 | |||
Toplam İş Yükü | 90 |