Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Bilgi Paketi

Programlar Hakkında Bilgi

MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ / BLM303 - BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ

Kodu: BLM303 Adı: İŞLETİM SİSTEMLERİ Teorik+Uygulama: 4+0 AKTS: 6
Sınıf/Yarıyıl 3 / Güz
Ders Düzeyi Lisans
Ders Türü Zorunlu
Bölümü BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ
Ön Koşul Dersleri Yok
Öğretim Sistemi Örgün
Ders Süresi 14 Hafta
Öğretim Elemanı SEMA ATASEVER (sema@nevsehir.edu.tr)
Diğer Öğretim
Elemanı/Elemanları
Öğretim Dili Türkçe
Sınıf Dışı Uygulama/Staj Yok
Dersin Amacı
Bu ders işletim sistemlerinin temel kavramlarını; işlemler, iş parçacıkları, zamanlama, senkronizasyon ve kaynak yönetimi gibi kavramları öğretmeyi amaçlamaktadır.

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) ODY
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler:
DÖÇ-1 İşletim sistemlerinin temel kavramlarını bilir. PÇ-10 İşletim sistemleri hakkında bilgi sahibi olur.
PÇ-19 Yeniliklere ve gelişen teknolojiye uyum sağlayabilmek için, kendini sürekli yenileme ve araştırmacı yeteneğini geliştirir.
Yazılı Sınav
DÖÇ-2 Proses ve thread kavramlarını açıklayabilir. PÇ-10 İşletim sistemleri hakkında bilgi sahibi olur.
PÇ-19 Yeniliklere ve gelişen teknolojiye uyum sağlayabilmek için, kendini sürekli yenileme ve araştırmacı yeteneğini geliştirir.
Yazılı Sınav
DÖÇ-3 İşletim sistemlerinde hafıza yönetimini açıklayabilir. PÇ-10 İşletim sistemleri hakkında bilgi sahibi olur.
PÇ-19 Yeniliklere ve gelişen teknolojiye uyum sağlayabilmek için, kendini sürekli yenileme ve araştırmacı yeteneğini geliştirir.
Yazılı Sınav
DÖÇ-4 İşletim sistemlerinde veri depolama ve paylaşım çözümlerini açıklayabilir. PÇ-10 İşletim sistemleri hakkında bilgi sahibi olur.
PÇ-19 Yeniliklere ve gelişen teknolojiye uyum sağlayabilmek için, kendini sürekli yenileme ve araştırmacı yeteneğini geliştirir.
Yazılı Sınav
PÇ: Bölüm program çıktıları
ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi

Dersin İçeriği
İşletim sistemleri temel tasarım prensipleri, tek kullanıcılı sistemler, komut yorumlayıcısı, çok kullanıcılı sistemler, kaynak, işlem, bellek yönetimi ve algoritmaları: segmentation, paging, aygıt yönetimi, interrupt, senkronizasyon araçları, aygıt sürücüler, CPU Zamanlama Algoritmaları, Disk scheduling ve veri depolama ve paylaşım çözümleri.
Haftalık Detaylı Ders İçeriği
Hafta Detaylı İçerik Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1 İşletim Sistemi Nedir?, İşletim sisteminin bileşenleri, Bilgisayar sisteminin bileşenleri, Kesmeler (Interrupts). Anlatım / Soru – Cevap.
2 İşletim sistemi görevleri ve çekirdeği, işletim sistemi tarafından sağlanan hizmetler, İşletim sistemi hizmetlerini sağlamak için sistem çağrılarının nasıl kullanıldığı, monolitik, katmanlı, mikrokernel işletim sistemleri. Anlatım / Soru – Cevap.
3 Proses kavramının detayları (birden fazla prosesin çalışması), exec sistem çağrısının kullanımı ile ilgili uygulama, linux komutları. Anlatım / Soru – Cevap.
4 İşletim sisteminde zombi ve yetim süreci, OS-LAB Uygulama, Thread, Amdahl Kanunu. Anlatım / Soru – Cevap.
5 İşlem Senkronizasyonu, Producer & Consumer, Race Condition, Kritik Bölüm Problemi (Critical-Section Problem), Race Condition OS-LAB Uygulama. Anlatım / Soru – Cevap, Uygulama.
6 Senkronizasyon Araçları, Mutex Kilitleri (Mutex Locks), Semaphore Anlatım / Soru – Cevap.
7 Genel Tekrar, ara sınav hazırlık. Anlatım / Soru – Cevap.
8 Ara Sınav
9 Deadlock. Anlatım / Soru – Cevap.
10 Deadlock yönetimi için metotlar (Deadlock prevention, Deadlock avoidance, and Deadlock detection and recovery). Anlatım / Soru – Cevap.
11 Bellek Yönetimi (Memory Management: Swapping , Contiguous Memory Allocation, Segmentation, Paging, Structure of the Page Table, Translation Look-Aside Buffer, Effective access time) Anlatım / Soru – Cevap.
12 CPU Zamanlama Algoritmaları (CPU Scheduling Algorithm): First Come First Serve (FCFS), SJF | SRTF, Round Robin Scheduling. Anlatım / Soru – Cevap.
13 Disk scheduling (Disk Zamanlaması) : FSFC (First Come First Serve), SSTF (Shortest Seek Time First), LOOK (Elevator) disk arm scheduling, C-LOOK, SCAN, CSCAN (Circular Scan). Anlatım / Soru – Cevap.
14 Veri depolama ve paylaşım çözümleri (Direct Attached Storage(DAS), Network Attached Storage(NAS), & Storage Area Network(SAN)), Redundant Arrays of Independent Disks(RAIDs) Anlatım / Soru – Cevap.
15 Genel Tekrar, Final Hazırlık, Soru Çözümleri. Anlatım / Soru – Cevap.
16 Final Sınavı
Ders Kitabı / Yardımcı Kitap
1 Ders Kitabı: Silberschatz, A., Galvin, P. B., & Gagne, G. (2018). Operating System Concepts, 10e Abridged Print Companion. John Wiley & Sons.
Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri
Yardımcı ders kitabı, projeksiyon, bilgisayar.

Ölçme Yöntemi
Yöntem Hafta Süre (Saat) Katkı(%)
Ara Sınav 8 1 40
Diğer Ölçme Yöntemleri
1.Sözlü Sınav
2.Kısa Sınav (Quiz)
3.Laboratuvar Sınavı
4.Sunum
5.Rapor
6.Seminer
7.Performans Ödevi
8.Dönem Ödevi
9.Proje
Final Sınavı 16 1 60

Öğrenci İş Yükü
İşlem Adı Haftalık Saat Sayı İş Yükü
Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) 4 14 56
Sınıf Dışı Çalışma
       a) Okuma 8 6 48
       b) İnternette/Kütüphanede Tarama 8 6 48
       c) Performans Ödevi 0
       d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama 8 1 8
       e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama 0
Sözlü Sınav 0
Kısa Sınav (Quiz) 0
Laboratuvar Sınavı 0
Ara Sınav İçin Hazırlık 8 1 8
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı İçin Hazırlık 10 1 10
Final Sınavı 1 1 1
0
0
Toplam İş Yükü 180