|
|||||
Sınıf/Yarıyıl | 1 / Güz | ||||
Ders Düzeyi | Lisans | ||||
Ders Türü | Zorunlu | ||||
Bölümü | PSİKOLOJİ | ||||
Ön Koşul Dersleri | Yok | ||||
Öğretim Sistemi | Örgün | ||||
Ders Süresi | 14 Hafta | ||||
Öğretim Elemanı | NİLGÜN TÜRKİLERİ (n.turkileri@nevsehir.edu.tr) | ||||
Diğer Öğretim Elemanı/Elemanları |
|||||
Öğretim Dili | Türkçe | ||||
Sınıf Dışı Uygulama/Staj | Yok | ||||
Dersin Amacı | |||||
Bu dersin amacı, psikolojide bilimsel araştırma yöntemlerini tanıtmak, bilimsel bilginin doğasını kavratmak ve öğrencilerin bilimsel problem tanımlama, hipotez kurma, değişkenleri operasyonel hale getirme, etik kurallar çerçevesinde veri toplama ve raporlama becerilerini geliştirmektir. Öğrencilerin bilimsel yöntemi kavramaları, araştırma sürecinin aşamalarını öğrenmeleri ve araştırmaları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmeleri hedeflenmektedir. |
Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) | PÇ | ODY | |
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: | |||
DÖÇ-1 | Bilim kavramını, işlevlerini ve bilimsel bilginin özelliklerini açıklayabilir. |
PÇ-1 Psikoloji bölümleri ile ilgili temel kavramları tanır. PÇ-5 Bilim, teknoloji ve çağdaş psikoloji ve ilgili diğer konular hakkındaki gelişmeleri izleyerek kendini geliştirir. |
Yazılı Sınav Performans Ödevi |
DÖÇ-2 | Temel psikolojik araştırma yöntemlerini (gözlemsel, korelasyonel, deneysel, yarı-deneysel, tek-denekli) tanıyabilir ve sınıflandırabilir. |
PÇ-2 Psikoloji alanında edindikleri bilgilerini diğer disiplinlere uyarlar ve aktarır PÇ-4 Psikoloji alanında yeterli becerilerle donanmış, meslek etiği ilkelerine bağlı, iletişim becerilerini geliştirmiş, üretken, esnek düşünebilme becerileri kazanmıştır. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Yazılı Sınav Performans Ödevi |
DÖÇ-3 | Araştırmalarda kullanılan ölçme araçlarını, ölçek türlerini ve bu araçlarda aranan nitelikleri (geçerlik, güvenirlik) listeleyebilir. |
PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. PÇ-15 Psikoloji alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır ve istatistik, ölçme değerlendirme konusunda becerilere sahiptir. |
Yazılı Sınav Laboratuvar Sınavı |
DÖÇ-4 | Araştırma problemi ve hipotez kavramlarını açıklayabilir; test edilebilir hipotezler oluşturabilir. |
PÇ-4 Psikoloji alanında yeterli becerilerle donanmış, meslek etiği ilkelerine bağlı, iletişim becerilerini geliştirmiş, üretken, esnek düşünebilme becerileri kazanmıştır. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Yazılı Sınav Performans Ödevi |
DÖÇ-5 | Çeşitli araştırma türlerini birbirinden ayırabilir ve uygun örneklerle açıklayabilir. |
PÇ-2 Psikoloji alanında edindikleri bilgilerini diğer disiplinlere uyarlar ve aktarır PÇ-4 Psikoloji alanında yeterli becerilerle donanmış, meslek etiği ilkelerine bağlı, iletişim becerilerini geliştirmiş, üretken, esnek düşünebilme becerileri kazanmıştır. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-6 | Örnekleme yöntemlerini (olasılıklı ve olasılıksız) betimleyebilir ve senaryolara uygulayabilir. |
PÇ-4 Psikoloji alanında yeterli becerilerle donanmış, meslek etiği ilkelerine bağlı, iletişim becerilerini geliştirmiş, üretken, esnek düşünebilme becerileri kazanmıştır. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-7 | Bilimsel araştırma makalelerini literatür tarama teknikleriyle bulabilir, değerlendirebilir ve raporlaştırabilir. |
PÇ-5 Bilim, teknoloji ve çağdaş psikoloji ve ilgili diğer konular hakkındaki gelişmeleri izleyerek kendini geliştirir. PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Laboratuvar Sınavı Seminer-Sunum-Rapor |
DÖÇ-8 | Bilimsel araştırmalarda etik ilkeleri açıklayabilir ve ihlalleri tartışabilir. |
PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-11 Alanı ile ilgili sahip olduğu insan sağlığı ve çevre bilinci konularındaki bilgi birikimini toplum yararına kullanır. PÇ-13 Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranma ve katılma ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. |
Yazılı Sınav Performans Ödevi |
DÖÇ-9 | APA 7 kurallarına uygun biçimde kaynak gösterebilir ve intihalden kaçınabilir. |
PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. PÇ-15 Psikoloji alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır ve istatistik, ölçme değerlendirme konusunda becerilere sahiptir. |
Laboratuvar Sınavı Seminer-Sunum-Rapor |
DÖÇ-10 | Bir araştırma raporu hazırlayabilir, bulguları tablo/grafiklerle sunabilir ve yorumlayabilir. |
PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-7 Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar, sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar ve yönetir. PÇ-8 Bireysel çalışma, inisiyatif kullanma ve bağımsız karar verebilme yeteneğine sahip olarak fikirlerini sözlü ve yazılı, açık ve öz bir şekilde ifade ederek iletişim kurabilme becerisine sahiptir PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Seminer-Sunum-Rapor Performans Ödevi |
DÖÇ-11 | Deneysel desenlerde bağımlı ve bağımsız değişkenleri belirleyebilir ve kontrol değişkenlerini tanımlayabilir. |
PÇ-4 Psikoloji alanında yeterli becerilerle donanmış, meslek etiği ilkelerine bağlı, iletişim becerilerini geliştirmiş, üretken, esnek düşünebilme becerileri kazanmıştır. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Yazılı Sınav Laboratuvar Sınavı |
DÖÇ-12 | Betimsel istatistik yöntemlerini (ortalama, medyan, mod, frekans, standart sapma) kullanarak veri setlerini özetleyebilir. |
PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-15 Psikoloji alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır ve istatistik, ölçme değerlendirme konusunda becerilere sahiptir. |
Yazılı Sınav |
DÖÇ-13 | Araştırma yöntemlerini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilir ve alternatif açıklamalar önerebilir. |
PÇ-4 Psikoloji alanında yeterli becerilerle donanmış, meslek etiği ilkelerine bağlı, iletişim becerilerini geliştirmiş, üretken, esnek düşünebilme becerileri kazanmıştır. PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-9 Farklı bakış açılarını bilimsel bilginin üretilmesi sürecine dâhil edebilen, bireysel ve kültürel farklılıklara dair farkındalığa sahiptir |
Yazılı Sınav Performans Ödevi |
DÖÇ-14 | Grup çalışmasında işbirliği yapabilir, sorumluluk üstlenebilir ve ortak rapor üretebilir. |
PÇ-7 Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar, sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar ve yönetir. PÇ-8 Bireysel çalışma, inisiyatif kullanma ve bağımsız karar verebilme yeteneğine sahip olarak fikirlerini sözlü ve yazılı, açık ve öz bir şekilde ifade ederek iletişim kurabilme becerisine sahiptir PÇ-9 Farklı bakış açılarını bilimsel bilginin üretilmesi sürecine dâhil edebilen, bireysel ve kültürel farklılıklara dair farkındalığa sahiptir |
Seminer-Sunum-Rapor Performans Ödevi |
PÇ: Bölüm program çıktıları ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi |
Dersin İçeriği | ||
Ders kapsamında bilimsel bilginin özellikleri ve bilgi türleri, bilimsel yöntem ve ölçme, etik ilkeler, literatür taraması, değişken türleri ve ölçekler, araştırma türleri (gözlem, anket, korelasyonel, deneysel, yarı-deneysel, tek denekli çalışmalar), örneklem yöntemleri ve betimsel istatistiğe giriş konuları ele alınmaktadır. Öğrenciler dönem boyunca performans ödevi, laboratuvar uygulamaları ve grup raporları ile süreç içinde değerlendirilir; dönem sonunda yazılı final sınavı uygulanır. | ||
Haftalık Detaylı Ders İçeriği | ||
Hafta | Detaylı İçerik | Öğretim Yöntem ve Teknikleri |
1 | Dersin Tanıtımı ve Oryantasyon | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, soru cevap; Teknik: Tanışma, tartışma |
2 | Psikoloji, Bilim ve Araştırma I | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma; Teknik: Örnek olay inceleme, soru-cevap |
3 | Psikoloji, Bilim ve Araştırma II | öntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma; Teknik: Kavram haritası, karşılaştırmalı analiz |
4 | Bilimsel Yöntem ve Ölçmeye Giriş | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma; Teknik: Problem çözme, örnek üzerinden hipotez kurma; Ek: Bireysel ödev yönergesi |
5 | Literatür Taraması: Veri Tabanları ve Kütüphane Oryantasyonu | Yöntem: Uygulama, Gösterip-Yaptırma; Teknik: Kütüphane gezisi, veri tabanı arama uygulaması |
6 | Etik Standartlar, Literatür Taraması Uygulaması, APA Yazım Kuralları ve Referans Gösterme Uygulaması | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma, Uygulama; Teknik: Etik ikilemler üzerine grup tartışması, literatür tarama alıştırması; Ek: APA Referans Gösterme Uygulaması (Workshop) |
7 | Değişken Türleri ve Ölçek Türleri | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma; Teknik: Örnek üzerinden değişken belirleme, sınıf içi mini-uygulamalar |
8 | Ara Sınav | |
9 | Araştırma Türleri I: Gözlem ve Anket | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Uygulama Teknik: Grup çalışması, Google Forms anket hazırlama, sınıf içi uygulama; Ek: Grup raporu ödevi |
10 | Araştırma Türleri II: Korelasyonel ve Tek Denekli Çalışmalar | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma; Teknik: Örnek inceleme, sınıf içi analiz |
11 | Araştırma Türleri III: Deneysel ve Yarı-deneysel Çalışmalar | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma; Teknik: Örnek vaka analizi, bağımlı/bağımsız değişken tespiti alıştırmaları |
12 | Workshop: Sınıf içi deney uygulaması | Yöntem: Uygulama, Deneysel çalışma; Teknik: Sınıf içi bellek deneyi, küçük grup tartışmaları |
13 | Örneklem Türleri | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Tartışma; Teknik: Örneklem türlerini senaryo üzerinden belirleme, grup çalışması |
14 | Olasılık, Rastgelelik ve Matematik Felsefesine Giriş | Yöntem: İzleme, Tartışma; Teknik: Video analizi, eleştirel tartışma |
15 | Betimsel İstatistiğe Giriş | Yöntem: PowerPoint destekli anlatım, Uygulama; Teknik: Problem çözme, veri yorumlama, grafik okuma ve çizme uygulaması |
16 | Final Sınavı | |
Ders Kitabı / Yardımcı Kitap | ||
1 | Arıkan, R. (2011). Araştırma yöntem ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım | |
2 | Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (23. Baskı) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. | |
3 | Coolican, H. (2014). Research Methods and Statistics in Psychology. Psychology Press | |
4 | Gravetter, F. J., & Forzano, L. A. B. (2018). Research methods for the behavioral sciences. Cengage Learning. | |
5 | Leary, M. R. (2004). Introduction to behavioral research methods. Pearson Education New Zealand. | |
6 | Cozby, P. C. (2007). Methods in behavioral research. McGraw-Hill. | |
7 | Shaughnessy, J. J., Zechmeister, E. B., & Zechmeister, J. S. (2016). Psikolojide araştırma yöntemleri. Nobel Akademik Yayıncılık. | |
Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri | ||
Haftalık ders sunumları (PowerPoint); Ders içi uygulama yönergeleri (Workshop materyalleri, laboratuvar alıştırmaları); Okuma materyalleri ve makaleler (örn. Milgram deneyi, etik ilkeler); Literatür taraması ve APA referans gösterme kılavuzları; Ödev yönergeleri ve rapor örnekleri; İlgili videolar (örn. Ali Nesin video tartışması). |
Ölçme Yöntemi | |||
Yöntem | Hafta | Süre (Saat) | Katkı(%) |
Ara Sınav | |||
Diğer Ölçme Yöntemleri | |||
1.Sözlü Sınav | |||
2.Kısa Sınav (Quiz) | |||
3.Laboratuvar Sınavı | 6 | 2 | 8 |
4.Sunum | |||
5.Rapor | 9 | 2 | 12 |
6.Seminer | |||
7.Performans Ödevi | 4,8 | 2 | 32 |
8.Dönem Ödevi | |||
9.Proje | |||
Final Sınavı | 16 | 1 | 48 |
Öğrenci İş Yükü | |||
İşlem Adı | Haftalık Saat | Sayı | İş Yükü |
Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) | 3 | 14 | 42 |
Sınıf Dışı Çalışma | |||
a) Okuma | 1 | 14 | 14 |
b) İnternette/Kütüphanede Tarama | 2 | 14 | 28 |
c) Performans Ödevi | 10 | 1 | 10 |
d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama | 10 | 2 | 20 |
e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama | 0 | ||
Sözlü Sınav | 0 | ||
Kısa Sınav (Quiz) | 0 | ||
Laboratuvar Sınavı | 3 | 2 | 6 |
Ara Sınav İçin Hazırlık | 1 | 7 | 7 |
Ara Sınav | 0 | ||
Final Sınavı İçin Hazırlık | 1 | 14 | 14 |
Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
0 | |||
0 | |||
Toplam İş Yükü | 142 |