Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Bilgi Paketi
|
|||||
| Sınıf/Yarıyıl | 2 / Bahar | ||||
| Ders Düzeyi | Lisans | ||||
| Ders Türü | Zorunlu | ||||
| Bölümü | PSİKOLOJİ | ||||
| Ön Koşul Dersleri | Yok | ||||
| Öğretim Sistemi | Örgün | ||||
| Ders Süresi | 14 Hafta | ||||
| Öğretim Elemanı | NİLGÜN TÜRKİLERİ (n.turkileri@nevsehir.edu.tr) | ||||
| Diğer Öğretim Elemanı/Elemanları |
|||||
| Öğretim Dili | Türkçe | ||||
| Sınıf Dışı Uygulama/Staj | Yok | ||||
| Dersin Amacı | |||||
| Öğrencilerin psikolojik ölçme araçlarını tanımaları, ölçek geliştirme ve uyarlama süreçlerini öğrenmeleri; Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi, güvenirlik ve geçerlik testleri gibi yöntemleri uygulamalı biçimde deneyimlemeleri amaçlanmaktadır. | |||||
| Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ) | PÇ | ODY | |
| Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: | |||
| DÖÇ-1 | Psikolojide ölçme kavramlarını, test teorilerini ve ölçek geliştirme ilkelerini açıklayabilir. |
PÇ-1 Psikoloji bölümleri ile ilgili temel kavramları tanır. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Yazılı Sınav Performans Ödevi |
| DÖÇ-2 | Literatür taraması yaparak farklı psikolojik yapıları ölçmeye yönelik ölçekleri bulabilir, değerlendirebilir ve APA kurallarına uygun şekilde rapor edebilir. |
PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-15 Psikoloji alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır ve istatistik, ölçme değerlendirme konusunda becerilere sahiptir. |
Seminer-Sunum-Rapor Performans Ödevi |
| DÖÇ-3 | Ölçek geliştirme sürecinde yapı tanımı yapabilir, madde yazabilir, madde havuzu oluşturabilir ve uygun yanıt biçimlerini seçebilir. |
PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Seminer-Sunum-Rapor Performans Ödevi |
| DÖÇ-4 | Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) önkoşullarını değerlendirebilir, faktör sayısını belirleyebilir, uygun döndürme yöntemlerini uygulayabilir ve sonuçları yorumlayabilir. |
PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-15 Psikoloji alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır ve istatistik, ölçme değerlendirme konusunda becerilere sahiptir. |
Seminer-Sunum-Rapor Dönem Ödevi - Proje |
| DÖÇ-5 | Güvenirlik analizlerini (Cronbach’s alpha, madde-toplam korelasyonu, test-tekrar test vb.) uygulayabilir ve bulguları değerlendirebilir. |
PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Laboratuvar Sınavı Seminer-Sunum-Rapor Dönem Ödevi - Proje |
| DÖÇ-6 | Ölçek uyarlama sürecinde çeviri, geri çeviri ve kültürel eşdeğerlik ilkelerini uygulayabilir. |
PÇ-2 Psikoloji alanında edindikleri bilgilerini diğer disiplinlere uyarlar ve aktarır PÇ-9 Farklı bakış açılarını bilimsel bilginin üretilmesi sürecine dâhil edebilen, bireysel ve kültürel farklılıklara dair farkındalığa sahiptir PÇ-15 Psikoloji alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır ve istatistik, ölçme değerlendirme konusunda becerilere sahiptir. |
Seminer-Sunum-Rapor Dönem Ödevi - Proje |
| DÖÇ-7 | Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapabilir, model uyum indekslerini yorumlayabilir ve gerektiğinde model iyileştirmesi yapabilir. |
PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-5 Bilim, teknoloji ve çağdaş psikoloji ve ilgili diğer konular hakkındaki gelişmeleri izleyerek kendini geliştirir. PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. PÇ-15 Psikoloji alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır ve istatistik, ölçme değerlendirme konusunda becerilere sahiptir. |
Laboratuvar Sınavı Seminer-Sunum-Rapor Dönem Ödevi - Proje |
| DÖÇ-8 | Genellenebilirlik kuramı ve madde-tepki kuramı gibi ileri düzey ölçme yaklaşımlarını tanıyabilir ve temel düzeyde uygulayabilir. |
PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-14 Sosyal bilimlerin felsefe, sosyoloji, antropoloji gibi bilim alanları ve fen bilimlerinin biyoloji ve sinirbilim gibi alanlarına dair temel bilgi düzeyine sahiptir ve bu bilgileri psikoloji becerilerini geliştirmek için ve çağdaş bilimsel yayınları takip etmek için kullanır. |
Yazılı Sınav Dönem Ödevi - Proje |
| DÖÇ-9 | Grup çalışmaları yoluyla araştırma problemi çözebilir, rapor yazabilir ve bilimsel sunum yapabilir. |
PÇ-7 Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar, sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar ve yönetir. PÇ-8 Bireysel çalışma, inisiyatif kullanma ve bağımsız karar verebilme yeteneğine sahip olarak fikirlerini sözlü ve yazılı, açık ve öz bir şekilde ifade ederek iletişim kurabilme becerisine sahiptir |
Seminer-Sunum-Rapor Performans Ödevi |
| DÖÇ-10 | Bir ölçek geliştirme/uyarlama sürecini baştan sona planlayabilir ve raporlaştırabilir |
PÇ-3 Psikoloji ve ilgili alanlarda bilimsel problemleri tanımlama, modelleme ve çözme becerisine sahiptir. PÇ-6 Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, güncel teknolojik gelişmelere paralel sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir. PÇ-12 Psikolojik testler, psikolojide nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve gözlem ve görüşme teknikleri konusunda yeterli beceriye sahiptir. |
Seminer-Sunum-Rapor Dönem Ödevi - Proje |
| PÇ: Bölüm program çıktıları ÖDY: Ölçme ve değerlendirme yöntemi |
|||
| Dersin İçeriği | ||
| Ders, psikolojide ölçme kavramları ve test teorisiyle başlar. Ardından ölçek bulma, madde yazımı, ölçek geliştirme ve Likert ölçekleri üzerinde durulur. Öğrenciler grup çalışmalarıyla yapılar belirler, maddeler yazar ve ölçek taslağı oluştururlar. Vize ödevi kapsamında bu maddeleri geliştirirler. Vize sonrası haftalarda Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), güvenirlik analizleri, ölçek uyarlama ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uygulamaları yapılır. Son haftalarda genellenebilirlik, madde-tepki kuramı ve ödevlerin değerlendirilmesiyle ders tamamlanır. | ||
| Haftalık Detaylı Ders İçeriği | ||
| Hafta | Detaylı İçerik | Öğretim Yöntem ve Teknikleri |
| 1 | Modern Psikoloji Araştırmalarında Ölçme | Sözel sunum & ppt |
| 2 | Psikolojik Testler Teorisi | Sözel sunum & ppt |
| 3 | Ölçek Oluşturma İlkeleri ve Ölçek İnceleme Ödevi Değerlendirmesi | Sözel sunum & ppt |
| 4 | Tepki Biçimleri ve Madde Yazımı | Sözel sunum & ppt |
| 5 | Ölçek Geliştirme II: Likert Tipi Ölçekler | Sözel sunum & ppt |
| 6 | Ölçek Geliştirme Ödevi Değerlendirmesi - I | Sınıf içi tartışma, ödev geri bildirimi |
| 7 | Ölçek Geliştirme Ödevi Değerlendirmesi - II | Sınıf içi tartışma, ödev geri bildirimi |
| 8 | Ara Sınav | |
| 9 | Açımlayıcı Faktör Analizi ve Uygulaması | Anlatım, Tartışma ve Uygulama (SPSS) |
| 10 | Güvenirlik Analizi ve Uygulaması | Anlatım, Tartışma ve Uygulama (SPSS) |
| 11 | Ölçek Uyarlama Süreci | Sözel sunum & ppt |
| 12 | Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Uygulaması | Anlatım ve Uygulama (AMOS) |
| 13 | Genellenebilirlik Teorisi | Anlatım, Tartışma, SPSS Amos soru-cevap |
| 14 | Madde-Tepki Kuramı | Anlatım, Tartışma, Değerlendirme oturumu |
| 15 | Faktör Analizleri Uygulaması - Ödev Değerlendirme | Değerlendirme ve geri bildirim oturumu |
| 16 | Final Sınavı | |
| Ders Kitabı / Yardımcı Kitap | ||
| 1 | Hovardaoğlu, S., & Sezgin, N. (1998). Eğitimde ve psikolojide ölçme standartları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği ve ÖSYM yayını. | |
| 2 | Chadha, N. K. (2021). Uygulamalı Psikometri (Çev. Sedat Şen), Nobel Akademik Yayıncılık | |
| 3 | DeVellis, R. F. (2014). Ölçek Geliştirme Kuram ve Uygulamalar, Çev Ed. Tarık Totan, Nobel Akademik Yayıncılık | |
| 4 | Furr, M. R. (2011), Scale Construction and Psychometrics for Social and Personality Psychology, SAGE. | |
| 5 | Furr, M. R. & Bacharach, V. R. (2013). Psychometrics An Introduction, SAGE. | |
| 6 | Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları | |
| 7 | Netemeyer, R. G., Bearden, W. O., & Sharma, S. (2003). Scaling procedures: Issues and applications. Thousand Oaks, CA: Sage Publications. | |
| 8 | Kağıtçıbaşı, Ç. (2013). İnsan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Yayınevi. | |
| Ders Araç - Gereç ve Malzemeleri | ||
| Ders slaytları, ödev dosyaları, uygulama dosyaları, kaynak kitaplar | ||
| Ölçme Yöntemi | |||
| Yöntem | Hafta | Süre (Saat) | Katkı(%) |
| Ara Sınav | |||
| Diğer Ölçme Yöntemleri | |||
| 1.Sözlü Sınav | |||
| 2.Kısa Sınav (Quiz) | |||
| 3.Laboratuvar Sınavı | |||
| 4.Sunum | |||
| 5.Rapor | 6 | 1 | 28 |
| 6.Seminer | |||
| 7.Performans Ödevi | 3,4,5 | 3 | 12 |
| 8.Dönem Ödevi | 15 | 1 | 60 |
| 9.Proje | |||
| Final Sınavı | |||
| Öğrenci İş Yükü | |||
| İşlem Adı | Haftalık Saat | Sayı | İş Yükü |
| Haftalık Ders Saati (Teorik+Uygulama) | 3 | 14 | 42 |
| Sınıf Dışı Çalışma | |||
| a) Okuma | 0 | ||
| b) İnternette/Kütüphanede Tarama | 2 | 14 | 28 |
| c) Performans Ödevi | 1 | 3 | 3 |
| d) Seminer/Sunum/Rapor Hazırlama | 8 | 1 | 8 |
| e) Dönem Ödevi/Proje Hazırlama | 15 | 1 | 15 |
| Sözlü Sınav | 0 | ||
| Kısa Sınav (Quiz) | 0 | ||
| Laboratuvar Sınavı | 0 | ||
| Ara Sınav İçin Hazırlık | 4 | 6 | 24 |
| Ara Sınav | 0 | ||
| Final Sınavı İçin Hazırlık | 4 | 6 | 24 |
| Final Sınavı | 0 | ||
| 0 | |||
| 0 | |||
| Toplam İş Yükü | 144 | ||